L- karnityna

L-KARNITYNA

Funkcje L-karnityny w organizmie

L-karnityna (kwas β-hydroksy-γ-trimetyloaminomasłowy) to związek chemiczny syntetyzowany w wątrobie, nerkach i mózgu z aminokwasów - lizyny i metioniny, przy udziale witamin C, B6, B3 oraz żelaza. Pełni kluczowe funkcje w metabolizmie energetycznym organizmu.

Podstawową funkcją L-karnityny jest transport kwasów tłuszczowych do mitochondriów, gdzie ulegają one przekształceniu w energię (ATP) w procesie β-oksydacji. Mechanizm ten przebiega następująco:

1. L-karnityna łączy się z kwasami tłuszczowymi dzięki zdolności przyłączania grup acylowych
2. Powstaje związek zwany acylokarnityną
3. Acylokarnityna jest transportowana przez błonę mitochondrialną
4. Wewnątrz mitochondrium następuje uwolnienie karnityny i kwasu tłuszczowego
5. Cykl się powtarza

Dzięki temu mechanizmowi L-karnityna pomaga organizmowi wykorzystywać tłuszcz zapasowy jako źródło energii, co ma szczególne znaczenie przy redukcji masy ciała.

Źródła L-karnityny

Organizm człowieka może syntetyzować L-karnitynę, ale jej główne źródła to:

• Produkty zwierzęce: czerwone mięso (wołowina, jagnięcina - 60-140 mg/100g), drób (3-5 mg/100g), ryby, mleko i przetwory mleczne
• Produkty roślinne (śladowe ilości): awokado, produkty sojowe, orzechy, nasiona, niektóre grzyby

Dzienne zapotrzebowanie na L-karnitynę wynosi około 300-500 mg dla osoby dorosłej. Wegetarianie i weganie mogą mieć zwiększone ryzyko niedoborów.

Znaczenie fizjologiczne L-karnityny

L-karnityna odgrywa kluczową rolę w wielu procesach fizjologicznych:

• Metabolizm energetyczny - transport kwasów tłuszczowych do mitochondriów
• Funkcjonowanie mięśni - zaopatrywanie w energię podczas wysiłku
• Praca serca - mięsień sercowy pozyskuje 60-80% energii z utleniania kwasów tłuszczowych
• Funkcje neurologiczne - udział w neurotransmisji
• Detoksykacja - usuwanie toksycznych metabolitów

Objawy niedoboru L-karnityny

Niedobór L-karnityny może prowadzić do:

• Osłabienia mięśni i szybkiego męczenia się
• Zaburzeń lipidowych (wzrost triglicerydów, spadek HDL)
• Kardiomiopatii i zaburzeń rytmu serca
• Stłuszczenia wątroby
• Opóźnienia rozwoju u dzieci

Zastosowanie terapeutyczne L-karnityny

Współczesna medycyna wykorzystuje L-karnitynę w:

• Leczeniu pierwotnych i wtórnych niedoborów karnityny
• Terapii wspomagającej w chorobach serca (niewydolność, choroba wieńcowa)
• Leczeniu zaburzeń lipidowych
• Terapii niepłodności męskiej (zwiększa ruchliwość plemników)
• Wspomaganiu leczenia encefalopatii wątrobowych
• Leczeniu neuropatii cukrzycowej

L-karnityna w sporcie

Wśród sportowców L-karnityna jest popularnym suplementem ze względu na:

• Poprawę wykorzystania tłuszczów jako źródła energii
• Opóźnienie wystąpienia zmęczenia
• Zmniejszenie uszkodzeń mięśni po wysiłku
• Przyspieszenie regeneracji powysiłkowej

Najskuteczniejsze formy to L-karnityna, acetyl-L-karnityna (ALCAR) i L-karnityna L-tartrate (LCLT).

L-karnityna a cellRESET

Program żywieniowy cellRESET nie dostarcza L-karnityny jako suplementu diety, ale wspiera naturalne mechanizmy jej produkcji w organizmie. Kluczowe aspekty to:

• Stymulacja endogennej syntezy L-karnityny poprzez dostarczenie prekursorów (lizyna, metionina) i koenzymów (witamina C, B6, B3, żelazo)
• Optymalizacja funkcji mitochondriów
• Wsparcie procesów metabolicznych na poziomie komórkowym

Należy podkreślić, że stężenie L-karnityny w komórce jest kilkadziesiąt razy wyższe niż we krwi. Tradycyjna suplementacja doustna często nie przekłada się na wzrost stężenia wewnątrzkomórkowego, gdyż transport przez błony komórkowe odbywa się zgodnie z gradientem stężeń.